Openbaarheidsparagraaf Wet Open Overheid (Woo)
Voor het eerst treft u de ‘openbaarheidsparagraaf’ aan, voorgeschreven door de Wet open overheid (verder Woo). Aangezien de begroting 2022 geen openbaarmakingsparagraaf bevat, kunnen wij niet terugblikken op onze voornemens. Desalniettemin zullen wij terugblikken op onze inspanningen in 2022 om de Woo na te leven.
De Woo is op 1 mei 2022 in werking getreden en vervangt de Wet openbaarheid van bestuur (Wbo). De Woo beoogt een transparanter en actief openbaar makende overheid te bereiken, om zo het belang van openbaarheid van publieke informatie voor de democratische rechtsstaat, de burger, het bestuur en de economische ontwikkeling beter te dienen. Als we meer informatie beschikbaar stellen, ‘alles wordt openbaar tenzij’, ontstaat er een andere relatie met de samenleving.
We pakten de implementatie van de Woo op
Bij brief van 24 mei jl. (kenmerk E22.000914) hebben wij u geïnformeerd over de Woo. Inmiddels hebben alle bestuursorganen een Woo-contactpersoon aangewezen. Tevens is de afdoening van Woo-verzoeken gericht aan de raad, gedelegeerd aan college.
Actieve openbaarmakingsplicht
De bepalingen over de actieve informatieplicht (artikel 3.3 lid 1 en 2 van de Woo) zijn nog niet in werking getreden. Hierin staan de categorieën van informatie genoemd die verplicht openbaar gemaakt moeten worden. Dit moet gebeuren op een landelijk digitaal platform dat door de Minister wordt aangewezen. Zolang dit platform nog niet operationeel is, geldt ook de verplichting nog niet voor gemeenten. Dit laat onverlet dat we wel aan de slag kunnen met het openbaar maken van de informatie uit deze categorieën.
In eerste instantie was het voornemen om via een landelijk digitaal platform (PLOOI) alle informatie te ontsluiten. De minister heeft bij brief van 23 december 2022[1] aan de Tweede Kamer laten weten dat de ontwikkeling van PLOOI wordt stopgezet. Wel wordt een eenvoudiger variant ontwikkeld die bestaat uit een verwijsindex en een zoekfunctie. De verwachting is dat de verwijsindex in het derde kwartaal van 2023 operationeel is. Voor Nijmegen betekent dit dat wij doorgaan met het openbaar maken van documenten via onze eigen website.
In een brief van 8 juli 2022 geeft de Minister de implementatiestrategie aan van de actieve informatieplicht. De implementatiestrategie volgt de categorieën van informatie en geldt voor alle bestuursorganen tegelijk. Het gaat stapsgewijs, eerst de documenten uit enkele categorieën openbaar maken, alvorens de volgende categorieën worden opgepakt. De eerste vier categorieën van informatie die openbaar gemaakt moeten worden zijn: ‘Bereikbaarheid’; Raadsstukken; Convenanten; Woo-verzoeken.
In het volgende overzicht staan de informatiecategorieën genummerd weergegeven met erachter het artikel, lid en onderdeel uit de Woo. De derde kolom ‘wat’ bevat een korte omschrijving. De vierde kolom ‘Reeds openbaar’ meldt of de informatie al openbaar wordt gemaakt en zo ja, op welke site.
Overzicht Openbaar maken uit eigen beweging
Informatiecategorie | Art. 3.3 | Wat | Reeds openbaar |
|---|---|---|---|
Wet- en regelgeving | 1a | Wetten en andere algemeen verbindende voorschriften. | Overheid.nl |
1b | Overige besluiten van algemene strekking. | Overheid.nl | |
1c | Ontwerpen van wetten, andere algemeen verbindende voorschriften en overige besluiten van algemene strekking waarover extern advies is gevraagd, met inbegrip van de adviesaanvraag. | Deels op overheid.nl | |
2 Organisatiegegevens | 1d | Inzicht in de organisatie en werkwijze, waaronder taken en bevoegdheden van de organisatieonderdelen. | Nijmegen.nl |
1e | Bereikbaarheid van het bestuursorgaan en zijn organisatieonderdelen en de wijze waarop een verzoek om informatie kan worden ingediend. | Nijmegen.nl | |
3 Raadsstukken | 2a | Bij gemeenteraad ter behandeling ingekomen stukken, tenzij deze gaan over individuele gevallen. | Nijmegen.bestuurlijke-informatie.nl |
2c | Vergaderstukken en verslagen van de gemeenteraad en haar commissies. | Nijmegen.bestuurlijke-informatie.nl | |
4 Bestuursstukken | 2d | Agenda’s en besluitenlijsten van vergaderingen van college van burgemeester en wethouders | Deels op Nijmegen.bestuurlijke-informatie.nl |
5 Adviezen van adviescolleges | 2e | Adviezen van adviescolleges of –commissies alsmede andere externe partijen over ontwerpen van wet- en regelgeving en over andere onderwerpen uitgezonderd adviezen die betrekking hebben op individuele gevallen. | Nee |
6 Convenanten | 2f | Convenanten, overeenkomsten, verbintenissen en soortgelijke afspraken van een bestuursorgaan met een andere partij. | Nee |
7 Jaarplannen en -verslagen | 2g | Jaarplannen en jaarverslagen van bestuursorganen inzake de voorgenomen uitvoering van de taak of de verantwoording van die uitvoering. | Nee |
8 Woo verzoeken | 2i | De inhoud van schriftelijke verzoeken om op grond van de Woo, de beslissing op dat verzoek en de daarbij verstrekte informatie. | Woogle.wooverheid.nl |
9 Onderzoeken | 2j | Op verzoek van een bestuursorgaan ambtelijk of extern opgestelde onderzoeksrapporten die geen onderdeel vormen van de uitvoering van de taak van het bestuursorgaan, die voornamelijk uit feitelijk materiaal bestaan en die betrekking hebben op de wijze van functioneren van de eigen organisatie en de voorbereiding, of de evaluatie van beleid. | Nee |
10 Beschikkingen | 2k | Beschikkingen die invloed kunnen hebben op belangen van derden | Deels op overheid.nl |
11 Klachten | 2l | Schriftelijke oordelen in klachtprocedures | nee |
Passieve openbaarmakingsplicht
Voor het behandelen van verzoeken om openbaarmaking, zogenaamde Woo verzoeken, werken wij volgens een bepaalde werkwijze. In 2022 zijn de sjablonen voor het afdoen van deze verzoeken geactualiseerd voor de Woo. Het proces in zijn geheel herijken we in 2023. Nadien zal vanaf 2023 informatie beschikbaar zijn conform de aanbevelingen van de rekenkamer.
In 2022 hebben wij 135 verzoeken op grond van de Wob/Woo ontvangen. Hiervan is 26 procent afkomstig van één inwoner.
De Woo schrijft voor dat ieder bestuursorgaan een of meer contactpersonen heeft om vragen van burgers te beantwoorden over de beschikbaarheid van publieke informatie. De contactpersoon helpt bij het vinden van de informatie die de burger zoekt en legt daarvoor contact met medewerkers die de gevraagde informatie kunnen verschaffen. Per 1 mei jl. heeft de gemeenteraad, het college, alsmede de burgemeester, een contactpersoon (een functie die door meerdere ambtenaren kan worden bekleed) benoemd.
In 2022 heeft de contactpersoon circa 140 vragen ontvangen. Met name in de laatste maanden van 2022 is het aantal vragen toegenomen. De vragen hadden vaak betrekking op het proces (hoe kan ik een Woo verzoek indienen, wanneer krijg ik de stukken etc.). Op de webpagina over de Woo op Nijmegen.nl is nu meer informatie opgenomen over het proces.
Kosten
Het Rijk levert een financiële bijdrage in zowel de incidentele als de structurele kosten. Deze middelen zijn opgenomen in de begroting van het programma Bestuur en Organisatie. Naar het zich laat aanzien zijn deze middelen toereikend om de meerkosten te dekken. Incidenteel is tot en met 2026 in totaal
588.000 euro voor Nijmegen beschikbaar en structureel 121.000 euro in 2022 oplopend naar 225.000 euro vanaf 2026.
Voor Nijmegen betekent dit (bedragen in € x 1000):
Integratie-, decentralisatie-, suppletie-uitkeringen en taakmutaties | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 |
|---|---|---|---|---|---|
Wet Open Overheid structureel | 121 | 154 | 188 | 225 | |
Wet Open Overheid incidenteel | 142 | 146 | 147 | 153 |
De incidentele middelen zijn nodig om de invoering van de Woo op een goede manier te kunnen laten
plaatsvinden en aan de wettelijke verplichtingen te kunnen voldoen. Deze kosten betreffen onder meer de
kosten voor projectleiding, aansluiting op het platform voor actieve openbaarmaking van overheidsinformatie en aanpassing van de werkprocessen in verband met de actieve en passieve openbaarmaking van documenten. Deze middelen blijven gedurende de periode 2022-2026 beschikbaar voor invoering van de Woo. De structurele kosten betreffen de kosten voor beheer en onderhoud van de systemen, variabele kosten voor het openbaar maken van documenten en eventuele kosten voor de aan te wijzen contactpersonen per bestuursorgaan. In 2022 hebben we van het rijk € 263.000 ontvangen. Hiervoor hebben we in 2022 geen kosten gemaakt. We hebben de gelden doorgeschoven naar 2023.